خوانشسرا، روزنامه ای هر روز در چند شماره/4
خبرهای ته خط
به بهانه شصت‌ويكمين سالروز درگذشت «آندره ژيد»؛
از پاريس تا تونس با خالق «مائده‌هاي زميني»
امروز شصت‌ويكمين سالروز درگذشت «آندره ژيد»، نويسنده نامدار فرانسوي و برنده نوبل ادبيات است.
«آندره ژيد»، در روز 22 نوامبر 1869 در پاريس و از پدري استاد دانشگاه متولد شد و محيط ادبي حاكم بر خانواده موجب شد تا وي در 22 سالگي فعاليت ادبي‌اش را آغاز كند. «آندره ژيد» كه نوشته‌هايش تأثير شگرفي بر نسل جوان بعد از جنگ جهاني دوم گذاشت، به لطف نگارش آثار داستاني و شرح حال شهرت جهاني يافت. اولين رمان او «يادداشت‌هاي روزانه آندره والتر» بود كه در سال1891 منتشر شد. وي دو سال بعد به آفريقاي شمالي رفت و با «اسكار وايلد» آشنا شد. در ادامه، دوستي او با «استفان مالارمه» موجب شد به مكتب نمادگرايي رو بياورد كه در نتيجه آن، آثاري چون «سفر اورين» و «شعرهاي آندره والتر» را منتشر كرد. «آندره ژيد» در دهه 20 ميلادي الهام‌بخش نويسندگاني چون «آلبر كامو» و «ژان پل سارتر» شد. وي در سال 1942 ميلادي فرانسه را به قصد قاره آفريقا ترك كرد و در «تونس» ماندگار شد. سفر او به آفريقا تغييرات بسياري در وي ايجاد كرد كه حاصل آن، نگارش آثاري چون «مائده‌هاي زميني»، «ضداخلاق»، «در تنگ» و «دخمه‌هاي واتيكان» بود. يكي از معروف‌ترين كتاب‌هاي ژيد، «مائده‌هاي زميني» است كه در ستايش شادي و شوق به زندگي نوشته و در آن خداوند را در همه موجودات هستي متجلي مي‌بيند. اين نويسنده سرشناس در سال 1947 جايزه نوبل ادبيات را دريافت كرد. با آغاز جنگ جهاني اول، ژيد كتاب‌هاي «كوريدون»، «سكه‌سازان» و «اگر دانه نميرد» را نوشت كه در اين كتاب به بيان واقعيات زندگي خود پرداخت.
پرخوری زمینه ساز آلزایمر
در يك آزمايش جديد مشخص شد سالمنداني كه عادت به پرخوري دارند بيشتر با خطر ضعف حافظه و زوال عقل مواجه هستند.
متخصصان در اين مطالعه مي‌گويند افراد 70ساله به بالا كه روزانه بين 2100تا6000 كالري مصرف مي‌كنند دو برابر بيشتر از ساير همسالان خود در معرض ابتلا به ناتواني‌ها و مشكلات حافظه‌اي هستند كه مي‌تواند نشانه اوليه ابتلا به آلزايمر باشد. دكتر يوناس گيدا، استاديار مركز تخصصي مايوكلينيك در اين‌باره گفته: مصرف زياد روزانه كالري روش سازگاري با سلامت مغز نيست اما در عوض ميانه‌روي در خوردن براي مغز و بهبود عملكرد آن مفيد است. به نوشته هلت‌دي‌نيوز؛ نتايج مطالعه در نشست سالانه ماه آوريل آكادمي نورولوژي آمريكا در «نيواورلئان» ارائه خواهد شد. براي انجام اين مطالعه متخصصان از اطلاعات مربوط به بيش از 1200 سالمند 70تا89 استفاده كرده كه 163نفر از آنها مبتلا به ناتواني خفيف ذهني بودند. متخصصان پس از بررسي ميزان تغذيه روزانه اين سالمندان متوجه شدند، هرچه آنها بيشتر غذا مي‌خورند احتمال اينكه به اختلال ناتواني حافظه مبتلا شوند، دو برابر بيشتر مي‌شود. اين يافته با وجود در نظر گرفتن ساير فاكتورهاي خطرزا مثل سابقه سكته مغزي، ديابت و يا عواملي ديگر چون سطح تحصيلات حاصل شده است.
صداها
با سلام، آدم وقتي براي پياده روي به پارک مي رود از هواي تميز پارک لذت مي برد ولي افراد خودخواهي که با سيگارکشيدن هوا را آلوده مي کنند شعور و فرهنگ پاييني دارند حق همه است که هواي پاک تنفس کنند اگر در پارک ها و معابر عمومي پلاکارت هايي با مضمون «سيگار کشيدن ممنوع» را به در و ديوار بچسبانند، شعار هواي پاک و مبارزه با مواد مخدر جدي گرفته مي شود. با تشکر.
آفرين به رئيس جمهور آلمان که براي وام کم بهره اي که گرفته بود عذرخواهي و استعفا کرد!
لطفا به واردات و صادرات دقت کنيد. صادرات بهترين ميوه و خشکبار، واردات بدترين و مصرفي ترين کالاها و لوازم آرايشي و تجملي. صادرات نفت خام، واردات مشتقات نفت. و اين داستان ادامه دارد.../ خراسان
چرا يارانه‌ها را آنقدر دير پرداخت مي‌كنند؟پرداخت يارانه‌هاي نقدي از اول ماه به دوازدهم و حالا هم به هجدهم كشيده شده، اگر همين‌طور پيش برود تا آخر ماه هم كشيده مي‌شود.
يك شهروند از اهواز / شرق
يك جانباز هستم، 4 -5 ماه است كه با بيمه تكميلي هزينه زيادي بابت درمان پرداخت كرده ام، اما متاسفانه تاكنون بيمه تكميلي پول ما را نداده است و بهانه اش هم نداشتن بودجه است. اگر بودجه ندارند چرا همان اول اين موضوع را با بيمه شده خود در ميان نمي گذارند تا ما تكليف خودمان را بدانيم.
محمد هادي ياسمي / کیهان
گفتارها
پروفسور هشترودي سه ماه قبل از فوتش در مصاحبه‌اي با روزنامه كيهان، به دفاع از حيثيت انسان برخاست و گفت: «پيشرفت دانش و تكنيك به زيان انسان است و به هنر و سعادت انسان صدمه مي‌زند (به احتمال زياد نظر هشترودي در مورد زيان زدن به انسان، اين است كه دانش و تكنيك مهار نشده و بدون رهبري صحيح عاقلانه به زيان انسان است، وگرنه دانش و تكنيك به عنوان يك ابزار مفيد رفاه و آسودگي خوبي براي بشر به ارمغان آورده است). در شرايط فعلي، دانش و تكنيك كه مي‌تواند براي انسان مفيد باشد، خطرناك است. اگر من اختيار و قدرت داشتم، درب مؤسسات تحقيقات علمي و فني را مي‌بستم و پژوهش تحقيقات علمي را متوقف مي‌كردم و بشر را از زيان و خسران و بدبختي‌اي كه اكنون گريبان او را گرفته، نجات مي‌دادم. اگر اختيار داشتم، بشر را به ظلمت مغاره‌اي مي‌بردم تا براي گرم كردن خود، هيزم روشن كند و نيازي به راديوم و اورانيوم نداشته باشد. تا براي دستيابي به آن، بازار درست كند و جنگ راه بياندازد. خريد و فروش اسلحه خيانت به اخلاق انساني است، اين دانش و تكنيك نيست، اين خسران و زيان معنوي است. تا زماني كه مردم خود را خواهر و برادر يكديگر ندانند، دانش و تكنولوژي به صورت يك شيطان و ابليس به قلع و قمع بشريت كمر خواهد بست.(زندگينامه، ص 32)
گزيده سخنان هشترودي
ـ دانش در جستجوي چيزي است كه هست، ولي هنر در پي آفرينش چيزي است كه نيست.
اگر جامعه را به دانش واگذار كنيد، شايد تكنيك و رفاه را بيشتر كند، ولي تامين سعادت، از راز سر به مهر ديگري سرچشمه مي‌گيرد كه معبر دانش از آن راه نيست، راه‌گشايش، راه هنر و اخلاق است.
جستجوي اين راه و پيدا كردن فجر انديشه بشري، امري است كه افراد انديشمند بايد در آينده، آن را پيدا كند وگرنه جهنمي علمي به وقوع خواهد پيوست.
ـ هيچ‌گاه، منظور دانشمند از شكافتن اتم، ساختن بمب و انداختن آن بر سر انسان‌ها نبوده و نيست. اين فجايع از طرف جهانداران و جهانگشايان كه امروزه دست‌آورد‌هاي علمي را به خدمت گرفته‌اند، صورت مي‌گيرد.
ـ علم و تكنيك در قرن بيستم، اقتصاد درست كرده ولي هنوز، راه رهايي و سعادت را نيافته است.
ـ دانش بايد راهي براي فجر انديشه بشر پيدا كند. ما فعلاً در نقطه عطف دانش قرار داريم، دانش به كيهان راه يافته و رازي پيدا كرده كه در كتاب‌ها موجود است.
ـ گذشته انسان در زير خاك مدفون است. سعي كنيد، كتاب‌هاي اصلي قديمي مانند: تورات، قرآن، كتاب هاي آسماني و جمهوريت افلاطون و ... را بخوانيد و به آثار باستاني كه از زير خاك بيرون آمده، توجه كنيد. (يادنامه، ص 276)
ـ اگر با بزرگداشت گذشتگان مي‌خواهيم كاري كنيم كه جوانان به استخوان‌هاي پوسيده آباء و اجدادشان ببالند؛ سخت خطا كاريم، و اگر با انجام اين كار مي‌خواهيم انسان‌هاي امروزي را تحقير كنيم و به آنان بفهمانيم كه نتوانستند مانند پدرانشان در زمينه‌هاي گوناگون بشكفند؛ در اشتباه هستيم، اما اگر مي‌خواهيم از اين راه، آنان را برانگيزيم تا راه آن بزرگان را در پيش گيرند، راه ما درست است و بايد آن را دنبال كنيم.(يادنامه، ص 285ـ 276)
ب ـ هشترودي به خوبي واقف بود كه يك دانشمند بايد به تاريخ علم نيز آگاهي داشته باشد تا بتواند به ريشه افكاري برسد كه باعث اختراع و اكتشاف شده‌اند. به اين دليل گزيده تاريخ علم كتاب «سرِ انديشه سير» را مطرح و به نقد و بررسي كشانده است. در اين جا سير قسمتي از گفته‌هاي هشترودي در مورد تاريخ علم مسلمانان و آثار آن را از زبان خودش مي‌آوريم:
وقتي آخرين سوسوهاي علم در اسكندريه و يونان باقي ماند، با ظهور حضرت محمد(ص) و شعار «طلب العلم فريضة علي كل مسلم و مُسلمه» (آموختن علم بر هر زن و مرد مسلماني واجب است)، علم به شرق و جهان غرب منتقل شد. و اين زمان درست در زماني است كه اروپا در جهل مركب به سر مي‌برد، كشيش‌ها زمينهاي بهشت را مي‌فروختند و دختري كه خواب مردي را مي‌ديد بايستي با اسقف اعظم همخوابه شود تا گناهش پاك شود.
در همان زماني كه دانشمندان را به نام جادوگر آتش مي‌زدند و يا چشم‌هايشان را در مي‌آوردند و يا آنها را تبعيد مي‌كردند، چند صد سالي علم بدست مسلمانان افتاد، بغداد و قرطبه مراكز تجمع دانشمندان و محل تأسيس دانشگاه‌ها و كتابخانه‌ها شد.
وقتي كه زكرياي رازي با شعار «بايد ديد تا باور كرد» بر اثر تجربيات مداوم، موفق به كشفيات جديدي در علم شيمي و پزشكي شد، و ابن‌سينا هم شاهكارهاي مسلم علوم تجربي را به شاگردانش مي‌آموخت، و خوارزمي‌ها و خيام‌ها، اصول جبر نوين را بنياد نهادند، كشيشي از راهبان بزرگ اروپا به نام كوسماس (cosmas)، كرويت زمين را انكار كرد و گردش زمين به دور چيزي را طبق گفته ارسطو، اهانت به خداي مسيح و مسيحيان اعلام كرد. او اعلام كرد كه بشر ناقص‌العقل بوده و تجربيات بشر هم افكار شيطاني است و با الهام از شيطان به خدا و مسيح اهانت مي‌شود.
مذلتي كه از قرن 5 تا 15 م گريبان اروپا را گرفت به علاوه افسانه قدرت كليسا در قرون وسطي، كتابي دردناك، اسف‌انگيز و در عين حال خنده‌دار است. شستشوي مغزي اروپائيان هنوز هم گريبان بعضي از آنها را گرفته است. چندي پيش، دانشمندي كوشش كرد عكس مسيح(ع) را بوسيله ماشين زمان بگيرد. حتي تلاش‌هايي هم براي اثبات به آسمان رفتن مسيح(ع) از قبر و حركت دادن سنگ جلوي غار محل جسد وي شد. حتي تأسيس دانشگاه‌هاي اكسفورد، سن‌پليه، ناپل و كمبريج در اوايل قرن سيزدهم در ابتدا، براي تأسيس مراكز تفتيش عقايد بود. و حتي دانشمنداني هم از آنها محاكمه و محكوم شدند. هنوز هم پاپ در برابر بعضي از اقدام‌هاي جديد دانشمندان و متفكران جبهه مي‌گيرد. ولي از طرف ديگر، كعبه آمال دانشمندان در دوران بدبختي اروپائيان، شهر بغداد و دانشگاه‌هاي آن بود. در زمان خلافت مأمون، علوم رياضي، جبر و شيمي و پزشكي به اوج خود رسيده بود و كشفيات جديد باعث جذب تشنگان علم از همه دنيا شد.
بزرگ‌ترين فيزيكدان دنياي اسلام، حسن بن هيثم (965 م) در كتاب خود بنام «في ضوءالقمر» شاهكار علمي خود درباره نور را ارائه داد و علم مناظر «پرسپكتيو» را بنيان گذاشت. تشريح او از ساختمان چشم و دقت او در قسمت‌هاي مختلف آن مانند مخاط خارجي، قرنيه، شبكيه و عنبيه بسيار شگفت‌آور و تحسين‌انگيز است. او اصول اطاق تاريك را اثبات و تشريح كرد و فرمول زاويه بين تابش و انكسار نور را كه مقدار ثابتي است، به دست آورد.يكي از مهمترين كارهاي دانشمندان اسلامي، ايجاد سيستم اعشاري كه به قولي از هند آمده بود، مي‌باشد. اختراع جبر كه بنياد رياضيات جديد است، كار خوارزمي است.
شهرام انصاری/ روزنامه اطلاعات