ناتوان روحی یا جسمی، من کدامم؟
《¤》
بهار خوانده ها/۱۶۲
Spring Book Review/162

"...نه همین جسمِ سلیم است نشان آدمیت.
در سال ۱۳۵۲ در شهرستان نیشابور تولد یافتم. در سن چهار سالگی بر اثر تشنج شدید دچار معلولیت شدم و با توجه به محیط کوچک شهرستان و امکانات کم، از دوران کودکی با کمک خانواده ام به مبارزه با مشکلات برخاستم..."
معصومه نوری، پدیدآورنده، مقدمه ی کتاب
🌺✍️🕊

کتابِ خلاف جهت آب(گفت و گو با معلولین نخبه ی ایران)/ معصومه نوری . - تهران: فرادید، ۱۳۹۴
چاپ دوم، ۱۰۰۰ نسخه
مصور و دارای سه مقدمه از آقایان: محمد کمالی، حسین سراج زاده و حسین بخشی؛ به ترتیب استادان دانشگاه های علوم پزشکی و جامعه شناسی خوارزمی.
تلفن ناشر: ۰۲۱۷۷۸۹۳۶۶۴

نگارنده: معصومه(مِسی) نوری(۱۳۵۲)دانش آموخته ی جامعه شناسی، این بانوی اندیشمند، توانا و امید بخش، کتابِ آگاهی رسان و خوش خوانش را که برآمده از چند سال پژوهش، مصاحبه و آماده سازی برای چاپ بوده، تقدیم کرده به:
"معلولینی که در سراسر این کُره ی خاکی، با اندیشه و استقامت، تلنگری بر اذهان جهانیان می زنند."
و من به عنوان خواننده ی وامدار این اثر ارزشمند، پیشنهاد می کنم ما انسان های از نظر جسمی سالم آن را چند بار بخوانیم تا به سیر و سلوک هم نوعانِ دارای ناتوانی ظاهری، اما برخوردار از عقلانیت، خلاقیت و ابتکار عملِ متنوع را با دیده ی دلسوزی آبدوغ خیاری! ننگریم(به ویژه آن دسته از "عادم" های پیرامونمان: ناروشنفکران خود شیفته که دارای بیماری های روحی روانی بسیاری هستند و آن متشاعران و ادبای فسیلِ محفل باز که شعار های "بنی آدم اعضای یک پیکرند" می دهند، اما زنان بیمار یا دچار نقص عضوشان را در خلوت کتک می زنند، در جمعِ متظاهران لقمه به دهانشان می گذارند و حالیا فعالانه در حال تکمیل کلکسیون زن بارگی خود هستند)...
بیاییم همیارانه و با رفتاری محترمانه، کنار انسان های درگیر ناتوانی های جسمی قرار گیریم، آن ها را دریابیم و به تکمیل کمبودهای روحی معنوی فرهنگی خود اقدام کنیم. بنا به اشاره ی پدیدآورنده ی سخت کوش این کتاب، "قدرت فکر، سلامت ذهن و تیزهوشی آن ها را نادیده" نیانگاریم.

این کتاب به ظاهر کم حجم، حاصل ساعت ها عرق ریزانِ روحی بزرگ در کنکاش و کشف قابلیت های ناتوانان جسمی از طریق مصاحبه های هوشمندانه و انتقال آن ها به وجدان های بیدارست.
نکته های راهگشای کتابِ "خلاف جهت آب"، در راستای فهماندن بدیهی ترین داده های انسانی به ما شهروندانی است که خیال می کنیم بدنه و موتور جسم امان در شرایط مطلوبیست و همه ی معلولان رونده در پیرامونمان "به درد نخور" و قابل ترحم هستند...
نه!
آقایان و خانم های محترم! این کتاب به ما یادآور می شود که جور دیگر باید دید.
مصاحبه های ابتکارآمیز و خواندنی بانو معصومه نوری با "معلولان"، همراه با عکس آن ها، در بخش های زیر گرد آمده اند:
ام اس > دیستروفی های عضلانی > ضایعه ی نخاعی > فلج اطفال > فلج مغزی CP > قطع عضو > کوتاه قد[ها] > نابینایان > ناشنوایان.

دو نمونه از نوشتار متن کتاب:
"...متاسفانه به دلایل متعدد، معلولین در دادخواهی و پشتکار در پیگیرات امورات خودشان، یا مشارکت نمی کنند و یا ضعیف هستند و نشسته اند تا دستگاه های حمایتی مانند بهزیستی و...به سراغ آن ها بروند و مشکلشان را حل کنند. اگر معلولین ارتباط بیشتری با یکدیگر داشته باشند و در سازمان های مردمی نهاد[NGO] فعّال شوند و با این انجمن ها همکاری خوبی داشته باشند، مشکلاتِ[شان]با سرعت بیشتری حل خواهد شد".
ص. ۱۳۸ کتاب/ از مصاحبه با آقای محمود کاری(۱۳۳۱ مشهد) دارای نقص عضو، بازنشسته و پیگیر حقوق شهروندی افراد معلول به صورت جمعی.

نمونه ی دیگر:
پرسش: بعضی ها معتقدند که وقتی عضوی از بدن دچار نقص می شود، عضوهای دیگر قوی تر می شوند...[درسته]؟
پاسخ: از همان روزهای اولِ معلولیت، اتفاقاتی غیر ارادی رخ [داده] و بدن واکنشی اتوماتیک نشان می دهد و می خواهد آن نقص را جبران کند؛ و من هم در همان ماه های اول، حافظه ام به شدت قوی شد، شنوایی و بویایی ام نیز نسبت به گذشته خیلی حساس تر شده بود"‌.
ص. ۶۹ کتاب/ از مصاحبه با آقای رزقی بارز، دارای آسیب نخاعی که توانایی حرکتی اش از شانه به پایین دچار مشکل شده، اما توانسته برای انجام طرّاحی و نقاشی، قلم را با ابزارهایی که ابداع و خلق آن ها منحصر به فرد است، آسان کار سازد. او با این تجهیزاتِ خود ساخته اش که دستاوردهای شگفت انگیزی داشته، کاربردهای معجزه آسایی در زمینه ی فن آورانه(تکنولوژیک) را به جهان پزشکی/ توان درمانی عرضه نموده است. بستن آن ها به دست ها خلاقیت ها به بار آورد‌ه واثرات کمک درمانی اشان برای معلولان جهان تحسین بر انگیز بوده است...

کتاب دارای ۲۷ گفت و گوست و جالب آن که یک مصاحبه هم به روزنامه نگار و شاعر/ داستان نویس پیگیر و پرکار، سید محسن حسینی طاها(۱۳۶۰، تهران)، همسر بانو معصومه نوری اختصاص داده شده که بسیار خواندنی و آموزنده است.

در این بررسی کوتاه و گویا، ذکر سه اشاره را از سر ادای دین و سپاس، در جهت بهینگی کار بانو نوری بایسته می دانم. امید که این پیشنهادها به کار آیند.
۱
خلاف جهت آب را به انگلیسی
Upstream
می گویند.
برابر نهاد زیر تحت اللفظی ست:
Contrary to the Water flow

۲
Why does my face become Wet?
را برگردان رسایِ
"چرا صورتم خیس می شود؟" (کتابِ قطعات کوتاه ادبیِ معصومه نوری) پیشنهاد می کنم،
تا:
Why is my face wet?

۳
و

امیدوارم فرصتی دست دهد که زمینه ی گفت و گویی با نگارنده ی این کتاب مستطاب فراهم شود، تا پاسخ هایی داشته باشد به پرسش های تازه و زمینه ی انتشار جلد دوم.
《 💌《
هاشم حسینی، یکم فروردین ۱۴۰۲
March 21st, 2023