Book Review
از خوانده ها..../ بهار 95
یادداشت دهم / شنبه هیجدهم اردیبهشت 95
شاعری از سرزمین بارور بختیاری
علی سلحشوری ( 1314) زاده ی یکی از روستاهای محروم چهارمحال بختیاری به نام "سرخ – سرخی ها"، تا سن 34 سالگی، زندگی کوچ نشینی داشت. روحیه نوجو، اندیشمند و خواستار دگرگونی، او را از هستی عشایری به دامن صنعت و زندگی کارگری کشاند. در 30 ام تیرماه 1348 به استخدام ذوب آهن اصفهان درآمد. در این محیط فناورانه، بر آن شد که خواندن و نوشتن مکتبی خود را به زیور مدرک شهری ها در آورد. پس، با شرکت در آزمون متفرقه در سال 1350، موفق به کسب گواهینامه ی ششم ابتدایی شد...
او اکنون در زرین شهر اصفهان به نیکنامی روزگار می گذراند..
آثار چاپ شده ی او در قالب های کلاسیک ( قصیده، غزل، دو بیتی و رباعی):
1.طوفان عشق؛ 2.سیمای عشق؛ 3.فرزند عشق؛ 4.آوای زردکوه؛ 5.اسرار آمال ( اشعار بی نقطه)؛ 6.گلزار عشق؛ 7.آوای اردم
از میان کتاب های بالا، به بررسی دو اثر، نمونه ی کل کارهای او می پردازم:
- 1. آوای زردکوه / علی سلحشوری .- اصفهان: انتشارات نقش مانا، 1386
در برگیرنده ی واژنامه ی بختیاری و با این نیایش سرآغاز:
خداوندا اگر سیرم من از جان *** اگر خسته شدم از کار دوران
چنین تا کی بباید لال و کر بود *** ز ترس جان و بهر لقمه ای نان
سرودهای سلحشوری دارای مضامین عشق ورزی، درستکاری، دادجویی و باورمندی به خالق توانایی است که همیار محرومان و برخوردار از مشخصه های اهورایی است.
حضور وازه های ناب و در حال فراموشی بختیاری در سروده های او، ارزش خاصی به آن ها می بخشد. چند نمونه:
کلاک: عصا؛ کارداشی: کارد(چاقوی) کوچک...به این بیت زیبا توجه کنید:
چغو هر گز نمی گردد چکاوک*** یقین دان و مکن در کار حق شک (ص. 121)
2. آوای اردم / علی سلحشوری .- فرخ شهر: انتشارات جهان بین، 1394
صناعت شاعرانه سلحشوری او را به سرایش قطعاتی واداشته که مصراع نخست دربرگیرنده ی کلمات بی نقطه و مصراع پسین، دارای واژه های نقطه دار است.
در این کتاب، هم چنان موضوعات و مضامینی انسان گرایانه موج می زند: آزادگی، دلدادگی، دانش آموختگی، یادآوری جایگاه والا اما فراموش شده ی کارگر، نکوهش دورویی، حیله ورزی و...
شاعر این کتاب، دغدغه ی میهن دارد:
الهی داورم، ای کردگارم*** نگه دار این زمین زرنگارم ( ص. 62، مثنوی "ایران")
کتاب (فاقد واژنامه ی پایانی)، سرشار از واژگان بختیاری است. چند نمونه:
گرداس: ستمگر؛ آس: خسته و سرگردان؛ ارداد: حیله گر؛ اعساری: فقیری؛ مارد: سرکش؛ کالوس: تهی مغز؛ ولوال: همهمه، غوغا؛ و....
امید آن که در آینده ی نزدیک، برخوردار از کتابی گزینه از سروده های چاپ شده / نشده ی استاد سلحشوری، بهره مند از ویرایشی کارشناسانه شویم.
هاشم حسینی
نیمروز آفتابی عظیمیه
شننه، 18 اردیبهشت 95